Vienankarjalaisen pakinaklupin vaštauvunnat kevyällä 2023

Kirjuttan: Olga Karlova

Vienankarjalaisen pakinaklupin enšimmäini Zoom-kerähmö 28.3.

Pakinaklupin ekliseššä kerähmöššä meitä oli 13. Pakasima pluaniloista, mitä rupiemma ruatamah matkuajan kevyän aikana. Olis hyvä, jotta joka Zoom-vaštauvunnan aikana rotiutuis jokapäiväseh elokšeh liittyjyä vällyä pakinua. Kaikki aijankohtaset teemat ollah hyvät, kun vain piäsisimä tarttumah karjalan pakinah.

Piättimä lukie kotilukuna Lönnivuaran Eemelie. Jokahini oman mahon mukah. Kuottelemma rakentua pakinua luvetun pohjalta. Tavottehena olis opaštuo uutta šanua, virkehtä ta repliikkie, jotta ottua ne käyttöh. Näin kehitämmä omua pakinaneruo.

Irmalta tuli ehotuš ruveta kirjuttamah mitänih tekstie (starinua, kertomušta, istorijua) yheššä. Kennih alottau, toini jatkau ta niin ielläh vuorokkah. Täh tarkotukšeh pätöy Padlet-šeinä. Olen luatin tilua kolmella luvulla. Alotamma, šiitä kačomma pitänöykö olla lisyä.

Kuhmo on vuuvven 2023 šuomelais-ugrilaini kulttuuripiälinna. Šommelon aikana Kuhmošša pietäh karjalan kielen (vienankarjalan) kurššie. Tarkempua tietuo löyvät täštä:

Näkeyvymmä kolmen netälin piäštä! Hyvyä Äijyäpäivyä!

Vienankarjalaisen pakinaklupin toini Zoom-kerähmö 18.4.

Pakinaklupin ekliseh Zoom-vaštauvuntah keräyty 11 klupilaista. Alkuh oli vähäsen šeikkua, kun kolme hairivošša mäni Paginperti-Pakinapirtti -Zoom-linkin tuakši ta kotvan kokotettih šielä kolmovehena kuni hokšattih, jotta hairahettih viäräh Zoom-kerähmöpirttih. Kakši luki Lönnivuaran Eemelin tilah Huoti-tiätyä. Erähät ei ehitty lukie nimitä, šentäh kun kevyän kiirehet kuavutah kaiken aikua piällä. Eini še meitä tärähtän paikoiltah, šentäh kun lörpöttelima muuta ta aikua ei tahton tuaššen riittyä. Klupin vetäjäki välillä joutu juokšomah hoitamah ”kotilampahien” tarpehie, kun piti Zoom-kerähmyö koistah. Nakroma, jotta yhtä älviskyö olemma kaikin. Emmä muissa toista kättä. Myöhempäh tuli viesti yheltä pakinaklupilaiselta, kumpani huomenekšella oli vielä šuorinnun loittokerähmöiseštä, ka iltapäivällä istuo taivašteliutu kotirappusillah, čäijyö hörppi ta kiššuah huvitti (vain toisinko päin še mäni?) ta šiih ni unahutti muut mänöt ta pluanit.

Alempana kerron, mitä kerkeimä paissa. Piemmä Sirpa Männyn kera Olemma, elämmä, pakajamma – Kieli matkuau miän keralla -taijehnäyttelyö Kuhmošša Sommelon aikana. Linkin takuana tarkempua tietuo: https://blogs.uef.fi/karjalanelvytys/2023/05/24/olemma-elamma-pakajamma-kieli-matkuau-mian-keralla-taitonayttely-kuhmossa/

Käytämmä näyttelyššä miän pakinaklupilaisienki tekstijä, niitä olemma valiččomašša ta paššauttelomašša Sirpan erinäkösih veššokših ta kuvih, esim. Vappukuva (missä oli tyttöni ilmapallon kera). Karjalan kielen kirjaimikko -kuvah ei ole vielä löytyn tekstie. Ollou kellänih tahtuo kirjuttua mitäki? Mari R. oli ehottan runuoh Šykyšy, kumpasešša on vienalaisen š:n šuhinua. Ihan hyvä ideja, a kun tullou lisyä, olisima ruati ottamah vaštah.

Tullou lisäkši muuta tekstie, ilolla otamma vaštah 10.5.23 šuaten. Ei männe näyttelyh, šitä voipi käyttyä muitenki karjalan kielen opaššukšešša. Elvytyšprojektin blogih panemma kaikensorttisie tekstijä karjalakši. Passipo!

Vienankarjalaisen pakinaklupin kolmaš Zoom-kerähmö 26.4.

Eklein serotana meitä oli kahekšan Zoomissa. Alkuh pakasima männehistä Heimopäivistä, mit piettih Tamperehella. Oli meitä monieš, ket oltih šielä paikan piällä, yhtymä ajatukšeh, jotta on še hyvä välillä heimolaisien keräytyö heimuol’omah. Ka pitojen formattie vois miettie uuvveštah, šentäh kun vanhempi rahvaš ei keššä pitkäh kerähmöijä, vaivutah, a vot nuoret ei viihytä šamoten kuin lapšet. Vois kehitellä miän vaštauvuntoja, jotta kaikilla olis mukava olla.

Tamperella vain Tamperehella. Näitä kielimuotoja niisi smiettimä. Kannel, kantelella, kannelta. = Kanteleh, kantelehella, kantelehta. Taival, taipalen, taivalta. = Taipaleh, taipalehen, taipalehta. Šamoten Tammerkoški, ka Tampere. Täh palah karjalan kieleššä šanotah: Tamperella (part. Tamperetta) ta Tamperehella (part. Tamperehta). Kačomma, mi muoto voittau. Onnakko -h-lla loppuja olis omempi.

Linkki Olgan čuppusen Heimopäivih heimuol’omah -kirjutukšeh: https://uutiscuppu.karjalansivistysseura.fi/olgan-cuppuni-heimopaivih-heimuolomah/  Voipi lukie tai kuunnella.

Tuli pakinakši ni perehšanašto (https://blogs.uef.fi/karjalanelvytys/pereh-ta-ukonkuarisanasto-suomi-vienankarjala/ ) Šanat ”aviopuoliso” ta ”avioliitto” karjalakši mietitytäh. ”Kirjavaštineh”-šanašša ei täyvy armahan tuntuo, lämpyö, hot vaštineh muiten on ylen hyvä vanha omaperäni šana. Kieli kehittyy ta noštau piätäh, tahtonemma iče šitä käyttyä. Tulou päivä, moušot ni šyntyy parempi ta pätövämpi šana. Olen iloni, jotta tuotta esih omie ajatukšie, välinpitämättömyöllä emmä loitoš mäne. Rohkiešti vain yheššä kieltä kehittämäh. Miula š-poštihki voipi tiettäväini työntyä ehotukšie ta kommenttija.

Mainičin Vapriikin näyttelyštä Tule terveh šuarnameččäh. Kerroin, jotta Mari R. on luken iäneh viisi vienalaista starinua Kulta rengas korvaan -šuarnakirjašta šitä näyttelyö varoin. Piäššöy Mari tulomah Zoom-pakinaklupih 10.5., kuuntelisima mielelläh täštä projektista lisyä. Alla linkki Vapriikin nettišivuloilla.

Kerkeimä kaččuo ta Tiina lukiki iäneh starinua, mi alkau šyntyö yhtehisin kirjutukšin Padletissa. Lyštie oli kuunnella! Piättimä alottua toisen luvun, paremmin teksti näkyy ekranilla, ei pie kelual’l’a ta ečitellä jälkimmäistä virkehtä. Käykyähän lisyälömäššä virkkehie.

Opašteliutuma lisyämäh šanoja Eemelistä Flingah. Sirpa juohatti, kuin šanat šyötetäh (oikie yläčupukka Send-kohalla), šiinä šamašša kohašša voipi valita värinki, min tavuššalla kirjutettu ta työnnetty šana näkyy. Voitta työntyä lisyä. Ta vielä yksi asie. Uušien karjalan kieleh liittyjien projektien haku on kahallah: https://blogs.uef.fi/karjalanelvytys/2023/04/26/yhteistyoprojektihaku-2023/

Olisko kellä mitä idejua? Mie esitin ajatukšen vienankarjalakši kirjutettujen tekstien tukkuh keryämiseštä ta julkuamisešta. Voisi smiettie mitänih tiemua, esim. luonto, vuuvvenajat ta niih liittyjät ruavot, kieli… Tekstie on äijä tullun: karjalan kielen netälie varoin kirjutettuo, pakinaklupin ta kurššien opaštujien. Tekstien valinta, keryäntä tieman mukah, kuvitukšen mietintä, iänitallentehien luajintaki ois mahollini. Tätä idejua vois kehittyä. Lapšie varoin mitäki? Smiettikkyä. Projektie voipi tarita 19.5.23 šuaten.

Vienankarjalaisen pakinaklupin nelläš Zoom-kerähmö 10.5.

Eklein meitä oli viisi. Kevyäset päivät muanitetah rahvašta pihalla eikä Zoom-kerähmölöih. Ka kun keräyvymmä, ni pakina pakinan kačo jatkau.

Alkuh Mari R. kerto Vapriikin näyttelyštä ta šiitä, mimmoista starinan iänehlukijan ruato on ollun. Alempana niättä esittehet ta linkit musein nettišivulla ta lehtikirjutukšeh, kumpasešša mainitah ni vienalaiset starinat. Tule terveh šuarnameččäh! Starinua Europašta ta niijen šejašša ni viisi karjalaista starinua vienankarjalakši luvettuna Vapriikissa Tamperehella. https://www.vapriikki.fi/nayttelyt/olipa-kerran-tarina-satujen-synnysta/

Pakasima Sommelon aikua piettäväštä vienankarjalan kurššista. Linkki Sommelon nettišivuloilla: https://sommelo.net/ Erikseh linkki Sommelon kurssiloih, kumpasien joukošša on ni vienankarjalan kuršši: https://sommelo.net/kurssit/ Ilmottautuo voipi 21.5. šuaten.

Tulkua terveh ta kuččukkua matkah tovarissua, heimolaista, sussietua…!

Hyvyä kešyä teilä!