Elvytysprojektu linnuorijentiiruičendas da Opaštujan eloš -sanasto
Kirjutannuh: Niko Tynnyrinen
Nellänpiän 7.9. minä, Miikku Häkki da Elena Rapa otimmo ozua linnuorijentiiruičendah. Sidä pietäh ezmäzen vuvven opastujih niškoi, kudamii rubiemmo karjalakse kuččumah reboloikse. Tapahtuman tarkoituksennu on ozutella uuzile opastujile Jovensuun linnua da avvuttua heidy tuttavumah ezimerkikse erijyttyzih opastujien järjestölöih. Tapahtuman aigua opastujien joukkovehet kulgietah nämmien järjestölöin da toizien joukkoloin čökkehil da luajitah pienii tehtävii.
Myö olimmo tapahtumas tiettäväine ozuttelemas karjalan kielen elvytysprojektua, karjalan opastusainehtu da karjalan kieldy kogonažuonnu. Olimmo luadinuh opastujih niškoi luvettelon, kudamah keräimmö karjalankielisty virkehty. Erähät virkehet oldih kebjiet da niilöi voit ellendiä suomen pohjal, ga keräle oli otettu sežo hairiehvedäjiä virkehty. Panimmo opastujat kiändämäh virkehii suomekse, da hos äijät sanottih, gu hyö ei aijemba tietty karjalan kieles nimidä, suurin vuitti joukkovehis sai meijän tehtäväs ylen hyvät čökkehet (3/5, 4/5 libo 5/5). Vessel oli sežo vastavuo erähien karjalan opastujien libo muite karjalakse maltajien opastujienke da kuulta, gu meidy passiboittih tehtäväs da sanottih, gu niilöin vuoh voit opastuo uuttu.
Ližäčökkehii annoimmo viäräs ga vesseläs kiännökses. Täs se-tämä ezimerki:
Kažil on avebus. = Kasilta on alennus.
Pane paikku kaglah. = Anna kaljaa.
Maltatgo suksittua. = Häivytkö siitä?
Otan rengit da menin saduh. = Otin rennosti ja menin saunaan.
Tiä on äijän ristikanzua. = Tässä on äijän riisikanaa.
Vessel oli sežo juohattua, mit vuitit oli kebjei ellendiä suomen kielen pohjal. Ezimerkikse sanat ”jiämaido” da ”neroniekku” oldih läs kaikile opastujile ihan selgiet. Abuu kiännöksih ečittih sežo ven’an da vepsän kielis sego tehnolougies.
Elena kirjuttau tapahtumas nenga:
”Oli mukavaini kuulla, jotta miän rasti oli vesselä ta hyvä. Rasti taričči uutta tietuo monilla, ta še oli miušta tärkie ta antosa tielo. Erähät virityttih karjalan kielen opintoloih ta ruvettih tiijuštelomah, kuin äijä šivuainehta on mahto opaštuo.
Elvytyšprojekti luati kaikilla kolmella murtehella hualarimerkit linnaorientiiruičentua varoin. Merkkilöissä luki, jotta ”opaššun Päivännoušu-Šuomen yliopissošša”. Hualarimerkit mäntih kaikki (300), ta niistä revot ta tutoritki oltih ylen hyvilläh.”
Miikku vie kirjuttau:
”Vessel oli pidiä rastii linnuorijentiiruičendas karjalan kieleh näh. Kyzyimmö ainos allus, tietähgo reboit da tudorat midätah karjalan kieleh näh da hyväkse mielekse sie oli rahvastu, kudamat oldih kuultu aijembah midätah karjalah näh. Tehtävien aigah erähät reboit sanottih, ku virkehis löydyy tuttuu sanua, sendäh ku heijän buabo libo died’oi on paissuh karjalakse. Äijät sežo maltettih sanuo meile ”Tulgua terveh!” da kerrottih, ku oldih huomattu midätah karjalakse yliopistol, ezimerkikse syömislistat karjalan kielen nedälil. Minule enimyölleh mielehine dielo oli pidiä rastii karjalazien dovarišoinke, sendähgi ku sain samazel aigua paista puolet päiväs karjalakse. Toivon mugah karjalan kielen elvytysprojektu ottau ozua täh tapahtumah tuliengi vuon!”
Avunnu tämän tekstan kirjutandas on käytetty Elena Ravan kerättyy da elvytysprojektan kielispecialistoin tarkistettuu da toizile murdehile mugavutettuu opastujan eloksen sanastuo. Sanastoh on kerätty opastujan elostu koskijua sanua suomekse da kaikil karjalan kielen piämurdehil. Sanasto on nygöi jullattu elvytysprojektan blogas da sidä piäzet kaččelemah Muita sanastoja -sivul.