Loruhetket karjalaksi
Lorukotvani karjalakši
Karjalan kielen elvytyšprojekti 2023–2024
Päivännoušu-Šuomen yliopisto
Oletko konšanih lorutellun karjalakši? Tahtositko kuotella? Nyt šiula on hyvä kotvani čukeltua karjalankieliseh lorumuailmah! Ota keralla lapši, punukka, tovarissa, sussieta… A voit pityä lorukotvaista ni missänih pivošša tahi kerhošša. Yheššä on aina vesselämpi.
Lorukotvani karjalakši -projektin esittely
Lorukotvani karjalakši -korttipakašša on 22 karjalan kielen eri murtehilla olijua loruo. Korttien šiämyštä on monipuolini. Loruset ta lukuset, pajoset ta lauluset pätöy käyttyä erimoisissa tilantehissa. On poikkoimpua liikkumisneroja kehittäjyä lukuista tai hillempyä uinotušlauluo, lapšen kylvetäntä- ta hierontaloruista niise on. Erähät lorut on tarkotettu yšäššä piettävillä lapšilla, a erähät ollah šuurempie lapšie varoin. Ka pitäy muistua, jotta hyvin rikeneh yksi ta šama loru taipuu eri-ikäsillä lapšilla. Korttiloih on luajittu lyhyččäiset ohjiet, kumpaset autetah lorukotvasen pientyä.
Lorutekstien lähtiet ollah niise kirjavat, vanhašta rahvahanrunohuošta uuših kiännökših. On moistaki folkloritekstie, mitä on hivottu rahvahašša miän aikah, näin še perinneh jatkuu tänäki päivänä. Kiännökšet on luajittu tuttavista šuomenkielisistä lapšien runoloista.
Lorukotvani karjalakši -projektie on šuunniteltu ta toteutettu joukolla, kumpaseh kuuluu kolme ruatajua. Karjalan kielen opaštaja ta kiäntäjä Olga Karlova on vaššannun kielimaterijalista. Kuvittaja Sirpa Mänty on luatin piiruššukšet. Projektin vetäjä Jussi Sinkkonen on planuinun lorukorttien visualisie kokonaisukšie. Peruštiijot kirjuttajista ta lähtötekstilöistä löyvytäh korttiloista, ta tarkemmat lähetiijot ollah alempana tällä šivulla.
Lorukortit karjalakši kaikkien käyttöh
Lorukortit on luajittu printattavah muotoh. Alempana löytyy kakši pdf-versietä, kumpaset voipi ottua talteh omalla tietokonehella. Näyttöversie pätöy parahiten blogissa kačeltavakši. Tuloššettava versie on tarkotettu niillä, ket tahotah kortit omah käyttöh parahalla luavulla tuloštua. Lorukorttija voipi käyttyä välläšti omašša pereheššä, opaššukšešša, kerholoissa, erimoisissa pitoloissa ta tapahtumissa. Ainehisto ei ole tarkotettu kaupalliseh käyttöh.
Linkki lorukorttien näyttöversieh (blogissa kačeltavakši).
Linkki printattavih lorukorttiloih (šuuri tiijošto).
Huom. Printattavakši tarkotettu tiijošto on šuuri, šentäh avautuu hil’l’akkaiseh. Pitäy vain malttua vuottua, kuni kaikki kortit kaunehešti nävytäh. Parašta on ottua tiijošto talteh omalla konehella.
Lorukorttien käyttäjie varoin on kerätty eri tekstitiijoštoh šanašto. Šiinä on keškisimmät korttien tekstilöissä käytetyt šanat karjalakši ta niijen kiännökšet šuomekši.
Lorukotvani karjalakši -projektilla on planiiruitu jatkuo. Idejana on šuaha karjalankielisistä lukusista mobiiliversiet. Nämä kepieh älytelefonilla kačottavat pikkuvideot virotetah lorupakan eloh, kun kuvan ta tekstin piällä tulou vieläi iäntä karjalakši. Lorukorttien mobiiliversieloin tuottamiseh on šuatu rahotušta Karjalan Šivissyššeuralta.
Lorukotvani karjalakši -tapahtumat
Karjalankielisie lorukotvasie on pietty, esim. Jovenšuušša ta Oulušša.
Leikkilorutuokio karjalan ja suomen kielellä: linkki uutiseh
Muhahuš: vienankarjalan netälinloppuleiri Oulušša 9.–10.12.2023: linkki uutiseh
Lorukotvani karjalakši -ruatojoukko
Jussi Sinkkonen, loruprojektin vetäjä, gruafikko
Olga Karlova, kieliruavošta vaštuaja, kiäntäjä
Sirpa Mänty, kuvittaja
Lorukotvani karjalakši -ruatojoukko passipoiččou karjalan kielen elvytyšprojektin kieliruatajie Natalia Giloevua ta Katerina Paalamuo ta erikseh koordinattorie Milla Tynnyristä kaikešta avutannašta!