15.12.2023

Muhahuš: vienankarjalan netälinloppuleiri Oulušša 9.–10.12.2023

Kirjuttan: Olga Karlova

Pohjois-Viena -šeura ta karjalan kielen elvytyšprojekti on pietty koko perehen netälinloppuleirie karjalakši. Kielikylyprogrammua oli kakši päivyä peräkkäh kymmeneštä huomenešta kahteh šuaten iltapäivyä. Nuorin ošanottaja oli vuuvven ikäni vielä yšäššä piettävä, ta vanhin kohta kaunehet 90 vuotta täyttäjä “vienalaini starikka” Vasselei. Lapšie ta heijän vanhempie keräyty ympärihis Ouluo tai niise Jovenšuušta. Kaikkieh kahekšantoista tiijonhimoista imehnistä.

Pekka: Miušta superhyvyä oli še, jotta keralla oli eri-ikäistä rahvašta, niin ni lapšissa kuin aikuhisissaki. Ta kaikin annettih hyvyä tukie toini toisella, mi luati hyvän tunnelman! Vasselein ošallistumini jäi lujah mieleh! Passipuo ylen äijä! Kuva: Olga Karlova

Netälinloppuh mahtu erimoista ohjelmua, ka piäasie oli še, jotta kaikki yheššä olenta ta ruanta tapahtu karjalakši. Kostih tuli Peppi Pitkäšukka, kumpani tiettäväini niise maltto paissa karjalakši ta hänen keralla piäsi arvuamah arvautukšie, kisuamah dominuo ta muistikisua, luatimah vienalaista meštu-nimellistä jälkiruokua tai laulamah: “Mie olen Peppi Pitkäšukka, hop t’ula-hei t’ula-hopsan-saa!”.

Irma: Olen ylen ruati, jotta lapšukkaiset mielihyvin opaššuttih uušie šanoja, laulettih ta loruteltih karjalakši. Kuva: Olga Karlova

Lorupajašša lapšet tai vanhemmat šuatih šanuo lukuista-loruista iäneh tai šamoten kisual’l’a. Šuurimmilla lapšilla oli omat kukkaset matašša, ta niistä hyö “sriäpittih” taikinua tahi hypiteltih kukkasie puitto omie pikkaraisie lukusien šanojen mukah.

Vieläi piäštih luatimah šeinätauluja, kumpasih piti valita yksi tuanoin kisattuloista karjalankielisistä loruloista ta piiruštua tahi värittyä tahi näperrellä šiih paššuaja kuvituš. Jokahini šai viijä oman luajokšen kotihis.

Sirpa: Ylen tarkkaseh ta hyväččäisešti lapšet piirrettih ta väritettih. Oikein hyö hyväsešti keškityttih juštih niih tieloloih, mitä konšaki ruatoma. Moločat! Kuva: Olga Karlova

Roštuota vaššen oli šuoritettu roštuonkuuši, luajittu roštuonkorttija ta šoittua helähytetty čillisie tai laulettu roštuonlauluja vienakši:

Čilliset, čilliset loitoš kuulutah,

Roštuota vaštuamah meitä kučutah

Čilliset, čilliset anna šoitetah

Meitä hyvät yštävät kostih vuotetah.

Kerttu: Kumpasenaki päivänä tariččima kaikilla tulijilla monensorttista välipalua kahvin, čäijyn ta mehun kera. Oli pruasniekkašyömistäki, roštuonpriänikkyä tai muuta niepšiempäistä. Kuva: Olga Karlova

Tulija Muhahuš-netälinloppuleiri pietäh šykyšyllä 2024. Lapšet tai vanhemmat šitä jo vuotetah:

”Pikkaraiset šuvaitih eritenki musiikkie ta čillisie šoittua! Koissa olemma laulan ta šoittan leirinki jälkeh. Šuuremmat tyttäret juohatettih, jotta muistipelie ta domino-pelie oli vesselyä pelata. Muamona iče šuvaičen, kun lapšet opaššuttih uušie šanoja, ta ičeki äijä mitä tiijuššin! Laulujen muuvvošša uuvvet šanat jiähäh mieleh. Vuotamma jo vuuvven 2024 leirie! Passipot teilä! t. Eerika ta pereh”.

Muhahušta 2023 on planiiruitu ta totevutettu:

Kerttu Nurmela, Helvi Alaviitala ta Anja Suvanto Pohjois-Viena -šeurašta

Irma Aleksejeva, Peppi Pitkäšukka

Olga Karlova, lorukotvasen vetäjä

Sirpa Mänty, taitopajan vetäjä

Pekka Suutari, laulut ta kitara