Novellu: Ilo jiäy (kiändänyh Elena Rapa)

Kielentarkistus: Olga Karlova, karjalan opettaja, kielentarkistaja ja kääntäjä

Linku suomenkielizeh lähtötekstah.

Konša mie läksin tuonilmasih, Ilo ei enämpi tahton männä harjotukših.

Konša kenki vet vei hänet treenilöih, ka hiän vain istu šalin perällä jumppapallojen kešeššä eikä tahton näyttäytyö šini, kuni paikalla oli toisie lapšie.

Kakši kuukautta miun kuoloman jälkeh Ilon harjotukših tuli uuši opaštaja, priha, kumpani pakasi hil’l’asella iänellä. Ilo peittäyty šyvempäh pallojen šekah.

Nuori priha, kumpaista kučuttih Jani, maltto opaštua. Tukie tai juohattua, pisyö tirpaččuna, kiittyä oikiešša kohti. Lapšet keškityttih ta šuu heilä muhua pani minnih vaššukšen jälkehki, kun Jani kyykisty lapšen tašolla rohkaššuttamah.

Enšimmäisen treenikerran lopukši opaštajan apuniekat juohatettih pulpettajua lapšijoukkuo poikeš šalista šuoriutumistiloih. Šeinän viereh kerätyt pallot pisyttih liikkumattomina. Jani issahti lattiella muutoman metrin piäh palloloista. Kotvasen hiän istu hil’l’akkaiseh ta vuotti. Loppusella ykši palloloista lekahti, puitto šen takana olija lapši olis havaččautun huomuamah lähellä tulluon tuntomattoman. Pienet kiät ei šuatu palluo šeisattumah, vain še vierähti toista vaššen ta šiitä valu Janih päin. Jani otti šen kiini.

‘’Toičči nämä puaššiuvutah poikeš käsistä’’, Jani šano ta nousi. Hiän vieretti pallon jälelläh šiih paikkah, kušta še oli lähtenki. Pallo ei tahton vakautuo vain kaiken aikua pyöri mihnih šuuntah. ‘’Niitä on toičči ylen jykie šuaha pisymäh paikallah. Puitto niillä ei olis ollenkana mitänä paikkua. Šiitähki yksin še on aivin mahotointa.’’

Ilo ei voinun olla kaččomatta, mitein Jani kuotteli yhä uuveštah piettyä pallon kulekšentelentua enšimäisekši yhteh ta šiitä toiseh šuuluh.

‘’Annatko miula šieltä šen vihrien pallon?’’ Jani lopuškalla pyyti.

Ilo kačahti vierelläh. Hiän istu juštih šiinä, vihrien pallon takuana. Hiän eikkaičči. Kun pallo ei enämpi olis šiinä, eihän hänellä enämpi olis kunne männä peittoh.

‘’Tämä miun pallo onnakko löytäy oman paikan, kun vain še vihrie tulis tänne viereh’’, Jani šano.

Ilo kepieseh čujahutti vihrietä palluo ta nošti polvet rintua vaššen šuojakši. Pallo pyörähti Janin luo, ta Jani rupei ottamah šitä kiini. Hiän ašetteli pallot vierekkäh šeinyä vaššen ta muhahti nakramah, kun ne pisyttih šiinä.

Iloki muhi, ihan vain puolella šuulla.

‘’Ei ole kiirehtä’’, Jani šano. Hiän kačahti šalin ovičuppuh. Paikka oli hillentyn, toiset lapšet oltih lähetty.

Ilo šepäsi polvieh. Šiitä hiän kaččo Janih.

‘’Mie oikieštah olisin tahton opaštuo šiih – šiih mitä työ tänäpiänä opaššuitta’’, čuhkai hiän viimesellä.

‘’Tahotko jotta opaššan?’’ Jani kyšy.

Ilo tuaššen eikkaičči. ‘’Ka še on vesselä.’’

Lapšen iäni oli hil’l’ani ta kähie monen netälin hil’l’asuon jälkie. Janilla piti tulla lähemmäkši.

‘’Mi, opaššunta?’’

‘’Harjottelu.’’ Čuhkauš tuli puitto nyyčkytykšenä Ilon šiämeštä.

‘’Šen kuuluu olla vesselä’’, Jani šano.

‘’Miula ei šua olla vesselyä’’, šano Ilo ta laški kaččehen lattieh.

‘’Šiun muamonko takie?’’, kyšy Jani.

Ilo ei kummekšin, mistä Jani tiesi. Lapšet ei smietitty šemmosie, hyö arveltih, jotta aikuhiset tiijetäh šen, min hyöki tiijettih. Hiän mutkasi piälläh.

‘’Mie smietin, mintäh šiun vanhemmat annettih šiula šiun nimen’’, pehmiešti šano Jani.

‘’Hyö tahottih, jotta mie olen iloni’’, Ilo šano. Mie muhin. Olima paissun täštä niin äijä kertua. Ilo hilleni, šilmih nousi tuttava smiettilijäini ilme, še kummaista en ollun nähnyn yli kahteh kuukauteh. ‘’Hoš muamo šiirtyki tuonilmasih?’’ hiän kyšy.

Jani heilahutti piätäh myöntyön. Ilo istu vielä kotvasen ta smietti. Šiitä hiän nousi ylöš.

‘’Ka opašša.’’

Ilo jäi, kun mie läksin.